برای انجام برنامه‌های کاری چند ساعت در طول روز نیاز است؟

برای انجام برنامه‌های کاری چند ساعت در طول روز نیاز است؟

اگر چنین سوالی را از شما بپرسند مطمئنا متوجه مشکلات متعددی که در داشتن تعداد ساعات مفید در روز برای کار خود دارید می‌شوید. انجام برنامه‌های کاری توسط کارمندان در بیشتر کشورها، 40 ساعت در هفته استاندارد است. با این وجود در مورد اینکه این مقدار زمان چقدر در روح و جسم افراد تاثیر دارد هنوز جای بحث هست. اخیرا اعتراضاتی مبنی بر کم کردن ساعات کاری شرکت‌ها شده است. در نتیجه باید بدانیم که چقدر از وقت خود را در محل کار بگذرانیم تا کارها را انجام داده و فرصتی برای استراحت پیدا کنیم. ابتدا باید تعریفی که سازمان کار از کار تمام وقت ارائه داده را بررسی کنیم. 

برای یک شغل تمام وقت چند ساعت در هفته وقت نیاز است؟  

همانطور که گفتیم استاندارد بین المللی، 40 ساعت کار را در هفته برای یک شغل تمام وقت در نظر گرفته است. طبق آمار سازمان کار یک کارمند به طور متوسط باید حداقل 35 ساعت در هفته را برای انجام برنامه‌های کاری خود وقت بگذارد. این یعنی 5 روز در هفته و 8 ساعت در روز را باید در محل کار حضور داشته باشد. بسیاری از افراد نیز تمایل به انجام کار با همان تعداد ساعات مجاز هستند. این پافشاری برای افرادی که به صورت ساعتی کار می‌کنند قابل درک است. برخی دیگر از کارکنان کارهای قابل انعطاف با ساعات کاری فشرده را می‌پذیرند و قادرند وظایف خود را در همین زمان کم انجام دهند. این دیدگاه در بین افرادی که با حقوق ثابت استخدام می‌شود نیز وجود دارد. بر طبق استانداردهای بین المللی کارهایی که ساعات کاری کمتر از 35 ساعت در هفته دارند پاره وقت محسوب می‌شوند. 

شرکت‌ها با توجه به شرایطی که دارند باید برنامه‌های کاری مناسبی برگزینند

تعریف برنامه‌های کاری

در واقع به یک سبک استاندارد برای انجام وظایف در ساعات کاری مشخص شده اشاره دارد. مثل کار کردن از ساعت 8-5 به مدت 5 روز در هفته است. این یعنی افراد باید در این ساعت در محل کار خود حضور داشته باشند. در قرن 16 میلادی در اسپانیا برای اولین بار این طرح مطرح شد و با دگرگونی‌هایی که انقلاب صنعتی بریتانیا پدید آورد، رایج شد. هدف اصلی طرح جلوگیری از سوء استفاده‌ کردن کارفرمایان از کارگران و اجبار آنها برای 16 ساعت کار در روز بود.

 سازمان بین‌المللی کار، حدود 1 قرن پیش، 8 ساعت کار در روز را تصویب کرد. همچنین کارفرمایان را موظف کرد که 1 روز در هفته را به کارگران استراحت دهد. علاوه بر استانداری که تعیین شده، برخی شرکت‌ها برنامه‌های کاری دیگری را برای جایگزینی معرفی کردند. این برنامه‌ها با یکدیگر تفاوت دارد اما هدف اصلی همه آنها به افزایش بهره‌وری منجر می‌شود. 

معرفی محبوب‌ترین برنامه‌های کاری جایگزین

• 4 – 10 

یعنی 40 ساعت کار کامل در طول هفته اما کارمند فقط 4 روز به مدت 10 ساعت کار می‌کند ( به همراه 1 ساعت وقت استراحت و ناهار). 

• هفته‌های کاری کوتاه

کار کردن 4 روز در هفته از محبوب‌ترین طرح‌های برنامه‌های کاری است که مورد استقبال قرار گرفته و به معنای کار بیشتر در ساعات کاری کمتر است.

• ‌روزهای کاری کوتاه

این طرح جزو برنامه‌های کاری فشرده ‌است. یعنی شما و همکارانتان به صورت فشرده و در زمان کمتر ( مثلا 6-7 ساعت در هفته) کار می‌کنید. در این شرایط باید تمامی وظایف روز را انجام داده و در واقع با کمترین زمان کارها را به نحو احسنت انجام دهید. تحقیقات نشان داده که روزهای کاری کمتر موجب با انگیزتر کار کردن کارمندان می‌شود و تمرکز بیشتری روی کار خود دارند. اما چیزی که باعث نگرانی شده، فشار زیادی است که در انجام وظایف خود احساس می‌کنند. 

 شیفت کاری متغیر بهره‌وری را افزایش می‌دهد

شیفت کاری

یکی دیگر از انواع برنامه‌های کاری، شرکت‌ هایی است که کارکنان آنها 24 ساعت مشغول به کار هستند. ساعات کاری اکثر کارمندان تفاوت دارد اما همیشه 1 ساعت با شیفت بعدی همپوشانی دارد. در چنین طرحی لازم است بعد از 8 ساعت شیفت، کارمند استراحت کند. در شیفت‌های چرخشی نیز کارمندان در ساعت‌های مختلفی از روز کار می‌کنند. در واقع شیفت آنها متغیر است. 

• اضافه کاری

کار کردن در مدت بیشتر از 40 ساعت در هفته را اضافه کاری می‌گویند. این وقت اضافه‌ای که برای کار صرف می‌شود با دستمزد همراه است. در مورد میزان دستمزد آن نیز در زمان استخدام دو طرف بحث خواهند کرد. 

• قرارداد مبتنی بر وظیفه

یکی از برنامه‌های کاری که قرارداد بر مبنای وظایف کارمند است نه ساعاتی که صرف کار می‌شود. یعنی حقوق، به کار نهایی تعلق می‌گیرد.

• برنامه‌های کاری بدون ساعت

از انواع برنامه‌های کاری است که ساعت مشخصی برای انجام کار ندارد و کارگر تا زمان انجام وظایف محول شده از سوی کارفرما، محل کار را ترک نمی‌کند. در این نوع برنامه، کارگر ممکن است فقط چند ساعت کار کند و یا برای اتمام کار خود یک روز کار کند. شرکت‌ها به چنین کارمندانی تا زمانی اجازه ادامه چنین روندی را می‌دهند که مولد باشند و کار را به موقع تحویل دهند.

• فریلنسر

روزهای کاری را فریلنسر یا کارگر مشخص می‌کند و با اتمام کار قبل از موعد مقرر دستمزد دریافت می‌کند. 

تمامی برنامه‌های کاری ارائه شده هم برای کارهای تیمی و حضوری و هم برای دورکاری مناسب و قابل اجرا است. هر کدام از طرح‌ها در رفاه و بهره‌وری کارمندان تاثیرات متفاوتی دارند. با این وجود اغلب کسب و کارها همان ساعات کاری 40 ساعت در هفته را ترجیح می‌دهند. اما هدف از ایجاد تغییر چیست؟ و چرا باید این تغییرات را اعمال کنیم؟

 شرکت‌ها باید براساس سبک زندگی محور به استخدام افراد بپردازند

چه عواملی شرایط استخدامی را تغییر می‌دهد؟

زمان در حال تغییر است و هر چیز مرتبط با آن را تغییر می‌دهد از جمله برنامه‌های کاری. علت آن بیشتر به تحول فرایندهای سازمان کار مربوط می‌شود و یافتن راه‌های جدید برای ایجاد انگیزه در کارمندان است تا کارها را موثرتر انجام دهند بدون اینکه به زندگی شخصی آنها لطمه‌ای وارد شود. اما فقط شامل این مورد نیست در دوسال گذشته همه گیری رخ داده که نشان می‌دهد انقلاب کار، در حال وقوع است. 

تحقیقات نشان می‌دهد که نسل جوان مخصوصا Gen Z که به تازگی وارد فضای کار شدند دچار اضطراب مربوط به کار شده‌اند. معمولا آنها کار خود را در زمان نامعلومی شروع کرده و ترس از دست دادن شغل را دارند و برای پیدا کردن شغل دیگر نیز دچار مشکلاتی شده‌اند. این استرس‌ها به طور چشمگیری بر روی سلامت روان آنها تاثیر گذار است. گله آنها بیشتر به دلیل انعطاف پذیری کم کار و طولانی بودن ساعات کار است. 

عوامل فوق باعث می‌شود جزو اولین کارمندان نسل جدید باشند که اخراج می‌شوند. عملکرد پایین کاری، مشکلات متعدد در مدت زمان انجام کار منجر به کاهش بهره‌وری شده و چیزی جز خسارت عایده شرکت‌ها نمی‌شود. به همین دلیل نسل Gen Z جزو اولین گروه‌های اجتماعی هستند که درباره رفاه کارگران بدون در نظر گرفتن شغل‌شان نگران هستند. به علت افزایش احتمالی استرس، آنها را به محل کار برای کمک به آرام شدن احضار می‌کنند.  

از همه مهمتر نیاز و حضور آنها در بازار کار باعث پیدایش نگرش جدید در مورد برنامه‌های کاری شد. افزایش چشمگیر محبوبیت کار کردن از راه دور در سال‌های اخیر موجب شد رویکرد تازه‌ای در مورد کار ایجاد شود. در اینجا دیگر مسئله مربوط به تعادل کار و زندگی نیست بلکه چالش در متعادل کردن زندگی و کار است. این ایده که “شرکت‌ها بخواهند سطح مشخصی از بهره‌وری را در کارمندان خود ایجاد کنند باید زندگی محور باشند” این روزها مورد توجه است. 

                                             

  ثبت ورود و خروج کارمندان با کارت کشیدن

پیگیری ساعات کاری کارمندان چگونه است؟

فرقی ندارد که برنامه‌های کاری کارمندان روزهای کمتری را شامل شود یا کار کردن در روزهای طولانی‌تر را ترجیح دهند، پیدا کردن ساعات کاری مناسب آنها ضروری است. هم افرادی که استخدام می‌شوند و هم کارفرمایانی که با نرخ ساعتی استخدام می‌کنند باید در رابطه با ساعات کاری مناسب نگران باشند. سیستم‌های قدیمی حضور و غیاب نظیر کارت کشیدن و امضا کردن دفتر حضور و غیاب دقیق نبوده و به زودی کنار گذاشته می‌شوند. این سیستم‌ها در مورد نحوه انجام کار توسط کارمندان توضیحی ندارند و فقط کارفرما را از حضور و عدم حضور کارمند باخبر می‌کند. 

در برنامه‌های کاری، مطلع شدن از ساعات ورود و خروج، برای پرداخت حقوق کارمندان ضروری است. اما در آگاهی از تعداد ساعات مفید کاری که برای اندازه گیری بهره‌وری گروهی نیاز است کافی نیست. اغلب کارمندان فراموش می‌کنند که لیست حضور غیاب را امضا کنند و یا کارت بکشند. برای سنجش زمان مفید، از ابزار Time Camp استفاده می‌شود که در وقت صرفه جویی می‌کند. برای فعال کردن آن کامپیوتر نیاز است که باید راه اندازی شود سپس به صورت اتوماتیک در پس زمینه شروع به کار می‌کند. برگه‌های زمان به صورت خودکار پر می‌شوند و در نتیجه از هدر رفتن زمان و پر کردن دستی جلوگیری می‌کند. 

بدین ترتیب هر کارگری برگه زمانی خود را برای کارفرما می‌فرستد که ممکن است تایید یا رد شود. جایی برای یادداشت تغییرات وجود دارد. از جمله ویژگی‌های حضور و غیاب Time Camp ،کمک به سنجش ساعت مناسب در هفته است. حتی کاربر می‌تواند تعداد روزها را تغییر دهد مثل روزهای کار، تعطیلات، مرخصی‌ها، بیماری همچنین روزهای خاصی که به صورت دورکاری کار می‌کند را علامت گذاری کند. این روش نه تنها موجب ساماندهی بهتر می‌شود بلکه از دوستداران محیط زیست است. 

 نصب Time Camp بر روی کامپیوتر انجام می‌شود

دسته دیگری از افراد نیز وجود دارند که برنامه‌های کاری مبتنی بر سبک زندگی را ترجیح می‌دهند. این دیدگاه بیشتر تحت تاثیر کار زیاد و افزایش بهره‌وری است. با این وجود نتایج ممکن است چشمگیر باشد. آنها بیشترین وقت خود را در دفتر ‌می‌گذرانند و این باعث می‌شود که حتی نیازهای بهداشتی خود را تامین نکنند و غافل شوند. آیا هر ساعت اضافه کاری ارزش مشکلاتی که در آینده رخ می‌دهد را دارد؟

برنامه‌های کاری طولانی مدت چه اثراتی دارد؟

تحقیقات سازمان جهانی بهداشت و سازمان بین‌المللی کار نشان می‌دهد که بین کار زیاد و مرگ زودرس رابطه مستقیمی وجود دارد. از سال 2000 تاکنون تعداد مرگ و میرها 29 درصد افزایش یافته که علت عمده آنها سکته مغزی و بیماری‌های قلبی بوده است. در این بین مرگ مردان بیشتر بوده که به علت کار کردن بیش از حد و یا دچار شدن به بیماری‌هایی که ناشی از فشار کاری و ساعات طولانی در روز است.

 بارزترین مثالی که در این رابطه می‌توان زد مرگ و میرهای ژاپن در اثر کار فشرده که به پدیده کاروشی معروف شده. تحقیقات نشان داده که بیش از 100 ساعت در هفته کار می‌کنند. فردی در سن 34 سالگی بر اثر 110 ساعت کار بر اثر حمله قلبی جان باخت. گهگاهی شرایطی پیش می آید که ما مجبور به بیشتر ماندن در اداره می‌شویم. چنانچه به طور مداوم تکرار شود احتمال بروز استرس در اثر کار بیش از حد را داریم. علائمی که نشان دهنده انجام بیش از حد کار است شامل:

 فشار کار زیاد موجب فرسودگی جسمی می‌شود

• خستگی جسمانی: قبل از مشکلات روحی، جسم ما دچار علائمی از جمله سردرد، دردهای عضلانی، مشکلات قلبی و معده می‌شود.  

• آسیب پذیری در مقابل عوامل حواس پرتی: خستگی موجب تمرکز کمتر بر روی کار می‌شود. بنابراین دچار اشتباهات مکرر در کار شده و موجب می‌شود کار را به موقع به اتمام نرسد.  

• مشکلات حافظه: وقتی مدت زیادی در معرض استرس قرار می‌گیرید بر روی مغز اثر منفی گذاشته و عملکردهای شناختی را دچار اشکال می‌کند.

• کم شدن حس انگیزه: شکست مداوم موجب می‌شود کمتر درگیر کارهای خود باشیم. 

ادامه دار شدن علائم بالا موجب فرسودگی شغلی می‌شود که شامل فشار روحی زیادی است که در اثر استرس مزمن کاری به جود می‌آید. در نتیجه با خستگی مداوم و از دست دادن هویت همراه خواهد بود. مطالعاتی نشان داده افرادی که علائم بالا را تجربه کردند کار را دلیل بروز آنها نمی‎‌دانند. برخی کارشناسان معتقد هستند که فرسودگی شغلی در پس عامل دیگری به وجود می‌آید و آن افسردگی است.

نتیجه

هیچ پاسخی مشخصی در مورد برنامه‌های کاری ایده آل (ساعات کاری مناسب در طول هفته) وجود ندارد و به افراد و شرایط شغلی بستگی دارد. برخی از افراد دوست دارد کار را به صورت فشرده و با حداکثر تمرکز انجام دهند. برخی دیگر به زمان بیشتری برای انجام وظایف کاری نیاز دارند. هر دو نوع سبک کاری مزایای خاص خود را دارند. عوامل ذکر شده باعث تغییر در رویکرد شرایط کاری می‌شود و برنامه‌های کاری جایگزین پیشنهاد می‌شود. نکته ظریفی که وجود دارد یک تعادل سالم بین زندگی و وظایف کاری و بهره‌وری و بیش از حد کار کردن وجود دارد.